Zelfvertrouwen is zo belangrijk. Het is een thema waar je misschien zelf al veel mee bezig bent of wat je regelmatig hoort en ziet. Want mensen die veel zelfvertrouwen hebben lijken wel succesvoller. En ook lijkt het alsof het geluk meer hun richting op rolt.
Toch is zelfvertrouwen niet iets waar je mee geboren bent of iets wat je niet aan kunt leren. Sterker nog, je kunt alles leren. Het eerste wat daar voor nodig is, is de wil om te leren. Daarna mag je ontdekken hoe je dat kunt leren.
De valkuil van vergelijken.
In onze maatschappij vergelijken we onszelf continu. Dat is niet iets wat je jezelf kwalijk kunt nemen. Zo zijn we simpelweg grootgebracht. Het begint al op de kleuterschool. Welke kleren heb je aan? Wat voor rugzak heb je bij je? Als die niet mooi genoeg is, dan zullen de andere kindjes dat niet onder stoelen of banken steken. Nee, op die leeftijd is nuance echt nog iets wat niet waar ze mee bezig zijn. En hoe ouder je wordt en hoe meer testen en opdrachten je krijgt op school, hoe meer je jezelf gaat vergelijken met anderen. Als de cijfers van een SO of repetitie hardop worden voorgelezen en je merkt dat andere kinderen veel betere cijfers hebben dan jij, dan doet dat wel wat met je.
Resultaat belonen of inzet belonen?
Kinderen hebben nog geen referentiekader, maar die vormt zich door dit soort gebeurtenissen. En omdat ze nog niet de vaardigheden en het ontwikkelde brein hebben om deze gebeurtenissen op de juiste waarde te schatten, leidt hun zelfvertrouwen er onder.
Hoe goed bedoelt het ook is om een beloning te geven voor een goed rapport, het is een van de manieren waarop wij faalangst en onzekerheid cultiveren in onze kinderen. Ik weet zeker dat je die overtuigingen niet mee wilt geven aan je kinderen.
Mag je je kind dan nooit meer belonen? Absoluut wel. Wat je kind beter helpt om meer zelfvertrouwen te krijgen is om de inzet te belonen. Daar heeft je kind namelijk 100% invloed op, maar op het resultaat niet. Soms heeft je kind namelijk zijn stinkende best gedaan, maar is het gewoon niet gelukt of de opdracht niet of niet goed begrepen. Dat is heel normaal.
Mijn vernietigende ervaring.
Zo weet ik nog dat ik in groep 7 zat en de rekenles ging over machtsverheffen. Een heel rekenblad vol. Rekenen vond ik echt niet makkelijk, maar dit had ik binnen no time af. Ik wist namelijk precies hoe dit werkte! Mijn rekenblad zag er ongeveer zo uit:
23 = 6
46 = 24
72 = 14
Je snapt wel. Ik had geen enkele som goed. Mijn blad stond alleen maar vol met rode strepen. Was dat omdat ik dom was? Mijn meester schudde wel even met zijn hoofd en zei dat ik het niet goed had gedaan. Ik vertaalde die opmerking dat ik niet goed was en dat ik slecht was in rekenen. Maar is dat waar?
Nee, ik had gewoon de opdracht niet begrepen. Ik dacht namelijk dat 23, 2x3 betekende. En wat was het fijn geweest als ik had geleerd dat mijn inzet belangrijker was geweest dan het resultaat. Want vroeger of later, begrijpt je kind het echt wel. In zijn eigen leerstijl en op zijn eigen leertempo.Dit zijn 7 tips waardoor je kind zijn zelfvertrouwen vergroot:
- Laat je kind weten dat groei het belangrijkste is. Er is iedere dat wel iets kleins te bedenken waarin je kind beter is geworden dan de dag ervoor. Hierbij geldt: hoe kleiner, hoe beter. Want alle kleine stappen bij elkaar zorgen voor een groot resultaat. Leer je kind dus om te kijken naar de kleine dingen die goed gaan. Kleine stappen geven je brein het gevoel dat het haalbaar is, dus dat draagt ook bij aan het zelfvertrouwen. Te grote stappen daarentegen kunnen verlammend werken.
- Beweeg! Wanneer je veel stil zit, ligt of staat heb je letterlijk veel meer energie om te piekeren en stil te staan bij de dingen die niet goed gaan of nog erger. De dingen die je verkeerd hebt gedaan. Allemaal doen ze een aanslag op je zelfvertrouwen. Maar wanneer je beweegt, heeft je lichaam veel energie, bloed en aandacht nodig voor het bewegen van je lichaam. Je hebt dus letterlijk geen of minder tijd om te twijfelen aan jezelf of jezelf onzeker te maken.
- Zet je talenten in het licht. Want wat je in het licht zet is zichtbaar. Hoe meer aandacht je geeft aan je talenten, hoe zelfverzekerder je je zult voelen. Talent is niet alleen wat je goed kan. Maar het zijn ook de dingen die je leuk vindt om te doen, waar je energie van krijgt, waar je vaak complimentjes over krijgt en wat voor jou doodnormaal is, maar wat anderen in jou bewonderen. Als je een gesprek wilt voor je kind om zijn/haar talenten te ontdekken, kom dan naar de Centrale Bibliotheek in Utrecht. 1x per maand houd ik daar Talentgesprekken met kinderen.
- Vervang falen door leren. Als je je kijk op de dingen verandert, verander je de dingen. Niet feitelijk natuurlijk. Maar wat is feitelijk nu echt? We denken dat wat we zien/ervaren klopt. Maar het klopt alleen bij ons beeld wat we ervan hebben. Dus verander je beeld en je hele ervaring verandert. En als je je foutjes ziet als leermomenten, dan geeft dat een heel ander gevoel dan wanneer je het ziet als fout of verkeerd. En zorg vooral dat leren leuk is. Focus op de winst ervan, niet op de kosten.
- Geef (jezelf) complimenten. Wanneer je jezelf en anderen veel complimenten geeft, dan betekent dat je gericht bent op wat fijn is en wat er goed gaat. Door je focus daar op te leggen voel je je vanzelf beter en groeit je zelfvertrouwen.
- Maak een Successen-lijst. Schrijf hierop alles wat jij ziet als een succes in je leven. En wees vooral heel genereus hiermee. Schrijf alles op wat je kunt bedenken. Zelfs de hele kleine en normale dingen. Dus dat je hebt leren fietsen, dat je tanden hebt gekregen om te kunnen eten, dat je hebt leren lopen, dat je kunt lezen. Noem het allemaal maar op. Hoe meer, hoe beter. Want ook op deze manier leg je het accent op alles wat je hebt bereikt. En voel je je trots, tevreden en vol zelfvertrouwen hierover.
- Durf nee te zeggen. Veel mensen hebben moeite met nee zeggen. Maar juist door nee te zeggen tegen de dingen die je niet wilt, waardeer je jezelf alleen maar meer. Soms moeten we dingen doen die we liever niet doen. Daar ontkomt niemand aan. Maar als iemand aandringt om iets te doen wat je echt niet fijn vindt of waarvan je bang bent dat het negatieve gevolgen heeft, dan is het heel krachtig om nee te zeggen. Zonder uitleg (want die ben je niet verschuldigd). Door trouw te blijven aan jezelf en ja te zeggen tegen jezelf, zorg je dat je zelfvertrouwen groeit. Je zorgt er namelijk voor dat je helder hebt wat je wilt en wat je niet wilt. En dat je gehoord wordt.
Het lijkt me fijn om de zijwieltjes van je kind te zijn. Laten we kennis maken. De leukste manier om mij in actie te zien is tijdens het Kinder Kracht Café.
Ontmoeten wij elkaar daar?