Perfectie is niet sexy

Wie kent het niet? Het strenge stemmetje in je hoofd. Het stemmetje wat jou verteld wat er allemaal niet goed gaat, niet goed is en wat je beter/anders/meer zou moeten doen. We hebben er allemaal wel eens last van. Want… Niemand is zo streng en kritisch voor jou als jijzelf.

Vele mensen hebben last van perfectie. En dat is niet altijd handig. Want als het niet perfect is, dan is het slecht. Voor een perfectionist is het nooit perfect. Die ziet altijd wel verbeterpunten of dingen die (net) niet voldoen of gewoon te slecht zijn. Een beetje alles of niets. Maar volgens mij ligt het allemaal net iets genuanceerder.

 

Herken jij dit ook?

Dat wanneer je ergens mee bezig bent of iets aan het maken bent, dat het steeds net niet goed genoeg is. Maar als je zo omgaat met de dingen buiten je. Hoe ga je dan om met de dingen binnen in je? En met jezelf? Vind je jezelf dan ook niet goed genoeg? Vind je dan ook dat er steeds iets te verbeteren valt aan jezelf? Dat je eigenlijk anders moet zijn?

 

En wat voor impact heeft dat op jou? Word je daar verdrietig van? Of onzeker? Of misschien ongelukkig? Je baalt dan als een stekker van jezelf. En daar worden de dingen niet echt heel erg veel beter van. Maar ja, het lijkt zo’n vicieuze cirkel en zo ontzettend lastig om uit te komen. Je wilt het wel graag. Positiever en gelukkiger zijn. Maar waarom is dat dan zo moeilijk? Waarom lukt het wel voor eventjes, maar val je daarna weer terug in je oude patroon?

 

Hoe kom je eraan?

Het lijkt heel normaal, maar tegelijkertijd wordt er niet echt over gesproken; perfectionisme. Ja, misschien erken je het wel en durf je het ook uit te spreken. En de mensen om je heen misschien ook wel. Maar vaak wordt het al snel afgedaan met een ‘ja, dat herkennen we allemaal’ of ‘dat hebben we allemaal wel eens’. Helaas ligt het niet zo simpel. Het is best een taboe onderwerp om werkelijk over te praten met elkaar. Best vreemd als je er over na gaat denken, omdat zovelen van ons het herkennen en er last van hebben. Het speelt een grote rol in ons leven.

 

Een van de redenen waarom we last hebben van perfectie is dat we onszelf constant vergelijken met anderen. En dan lijkt het al snel dat de ander het beter doet dan jij. Het is alleen lastig om die conclusie te trekken, want je hebt geen idee welk pad de ander heeft afgelegd om tot dit resultaat te komen. Stel je voor dat je aan schilderen doet. Je zit tijdens een workshop naast een vrouw die een prachtig, perfect schilderij maakt. Je kijkt een beetje mistroostig naar jouw gekrabbel op het doek en je denkt; ‘zie je wel, ik kan het niet. Ik ben een mislukking. Dit komt nooit meer goed!’. Terwijl het jouw eerste les is en deze dame al 14 lessen gevolgd heeft. Iets wat jij op dat moment niet weet, maar desondanks trek je toch deze (onjuiste) conclusie.

 

Jezelf vergelijken met anderen is dus een enorme valkuil! En we doen het allemaal. Sterker nog, zo zijn we grotendeels geconditioneerd. Het begint al voordat jij het je kon beseffen. Toen je moeder met jou als baby naar het consultatiebureau ging, was daar een arts die je onderzocht en je vergeleek met de norm; het gemiddelde. En wanneer je dan afweek van de norm, dan was het niet goed! En later op school komt het steeds weer terug. Bij het doen van werkjes en vakken merk je al snel dat er sommige kinderen zijn die het veel beter kunnen dan jij (voor het gemak vergeet je dan al snel dat er ook kinderen zijn die het minder goed kunnen dan jij). Zo ga je dus vanaf je jeugd tot aan het einde van je leven jezelf vergelijken met anderen.

 

En dat is een strijd die je niet gaat winnen. Om de doodsimpele reden dat jij niet de ander bent!

 

Voorbij perfectie, je geheime wapen

Het is dus tijd voor een nieuw soort wapen in de strijd tegen perfectie. En dat wapen is zelfacceptatie. Want wanneer jij jezelf kunt accepteren, dan ontstaat er ruimte. Dan ontstaat er liefde. En daarmee bedoel ik, jezelf volledig kunt accepteren. Dus al je mooie kanten (dat is het makkelijke deel), maar vooral ook al je minder mooie kanten. Dan kan je blij zijn met jezelf. Kan je van jezelf leren houden. En dat is niet een gemakkelijk proces. Je bent ten slotte zo enorm gewend om jezelf te vergelijken met anderen en te kijken naar wat er niet goed gaat.

 

Het sleutelwoord is dan ook mildheid.

Iedereen die iets nieuws leert, heeft er moeite mee in het begin. Als je een nieuwe vaardigheid eenmaal goed onder de knie hebt, dan lijkt het alsof het heel makkelijk is gegaan. Helaas, dat is niet zo. Vandaar dat mildheid enorm belangrijk is. Gewoon lief zijn voor jezelf. Jezelf complimentjes geven voor de keren dat het wel goed is gegaan. Doe het maar eens en kijk hoe jij jezelf voelt. Aandacht geven aan het goede zorgt dat het je vaker opvalt en je het dus ook vaker gaat doen. Een soort positieve vicieuze cirkel.

 

Dus wanneer jij herkent dat je een vlaag van perfectionisme ervaart, dan zet jij je geheime wapen in. Dan kan je bijvoorbeeld denken: ok, mijn vroegere perfectionisme zou dit slecht vinden en daar van balen. Gelukkig ben ik onderweg naar een liefdevollere houding naar mezelf toe waarin ik mag leren. En leren gaat met vallen en opstaan. Dat hebben we allemaal.

 

Dan doe je nog een poging. En ongeacht de uitkomst, je hebt er in ieder geval meer plezier in en haalt er meer voldoening uit. Totdat je het uiteindelijk onder de knie hebt. En dan…

 

Ben je gelukkiger en krachtiger!